‘Wijziging Wpg moet van de baan,’ zeggen dr. Jona Walk en mr. Stan Baggen

De voorgestelde wijziging van de Wet publieke gezondheid (Wpg) zou een permanente juridische basis bieden voor zeer vergaande collectieve maatregelen. ‘Onderscheid maken op grond van vaccinatiestatus is moreel verwerpelijk,’ waarschuwen de critici.

Nadat de Eerste Kamer in mei een vijfde verlenging van de Tijdelijke wet maatregelen COVID-19 verwierp, kondigde de regering aan om na de zomer permanente wetgeving in te voeren. Deze nieuwe coronawet wordt onderdeel van de Wpg en bevat maatregelen als afstand houden, regels rond mondkapjes en quarantaine en beperking van evenementen.

Advocaat Stan Baggen en ziekenhuisarts Jona Walk, initiatiefnemers van de Vierde Golf, maken zich grote zorgen over deze wijziging en luiden daarom de noodklok. Zij vinden dat er in het publieke debat meer aandacht moet komen voor de nieuwe wet, die er wat hen betreft niet mag komen. Het wetsvoorstel is volgens hen haastig opgesteld en bevat daardoor allerlei slordigheden.

Hun kritiek richt zich onder meer op de algemene en permanente afstandsplicht die zou gaan gelden. “Degene die zich buiten een woning ophoudt, houdt een veilige afstand tot andere personen,” zo schrijft de nieuwe wet voor. Bij ministeriële regeling wordt bepaald hoe groot die afstand is. “Maar de minister mag alleen zo’n ministeriële regeling vaststellen als er een pandemie dreigt. Dus als er geen sprake is van een noodsituatie moeten we een veilige afstand houden, maar we weten niet wat deze is,” licht Baggen de onduidelijkheid toe.

De nieuwe wet zou de minister de bevoegdheid geven om onderscheid te maken tussen personen op basis van leeftijd, maar ook op grond van medische status. “Één van de dingen die bij de wet worden toegelicht, is het differentiëren op basis van vaccinatiestatus. Dat zou je kunnen interpreteren alsof de wet het mogelijk maakt om vrijheidsbeperkende maatregelen voortaan afhankelijk te maken van medische interventies, zoals een vaccinatie,” waarschuwt Walk. “Als arts vind ik dat moreel verwerpelijk. De beslissing om wel of geen medische interventie te ondergaan, wordt genomen door een arts en een patiënt. Daar heeft de politiek helemaal niets mee te maken.”

De twee critici maken zich ook ernstige zorgen om het artikel in de nieuwe wet dat de minister een noodbevoegdheid geeft om ‘andere collectieve maatregelen’ te nemen, indien zich een ‘dringende omstandigheid voordoet’. “Wat hier eigenlijk staat, is dat als de gereedschapskist naar het oordeel van de minister te beperkt is, hij er ook nieuw gereedschap aan toe mag voegen,” legt Baggen uit. Hiermee wordt de deur opengezet voor bijvoorbeeld het opnieuw invoeren van het coronatoegangsbewijs.

In een verhelderend gesprek met programmamaker Flavio Pasquino trekken Walk en Baggen aan de alarmbel en roepen zij de politiek en samenleving op om dit wetsvoorstel zeer kritisch tegen het licht te houden.

De Vierde Golf omschrijft zichzelf als een ‘collectief van politiek ontheemden uit verschillende linkse politieke bewegingen’. Het initiatief ontstond uit grote zorg over het gebrek aan verzet door politieke partijen tegen de technocratische en repressieve maatregelen die in de coronapolitiek zijn genomen. Advocaat Stan Braggen en internist in opleiding Jona Walk zijn twee van de initiatiefnemers.