Het leven van de Belgische soldaten in Belgisch Ruanda-Urundi (1962)

Terwijl het Belgische leger in eigen land bijna vier jaar lang achter de IJzer het laatste stukje grondgebied verdedigde, waren de Belgische koloniale troepen in Afrika in het offensief. Onder leiding van Belgische officieren veroverden Congolese soldaten van de Force publique een stuk Duitse kolonie, tien keer zo groot als België. De verovering van Tabora betekende voorlopig het einde van de Belgische operaties. De Belgische regering leek niet bereid de Force Publique verder in te zetten. Pas in het voorjaar van 1917 kon een beperkte Belgische troepenmacht in actie schieten.

De Belgisch-Congolese troepen stonden onder bevel van kolonel Armand Huyghé en waren verdeeld in twee brigades. De eerste achtervolgde de troepen van majoor Wintgens, die nog altijd in de streek van Tabora opereerde, de andere hielp bij de strijd tegen de hoofdmacht van Lettow-Vorbeck, dienaar het zuiden was uitgeweken. De achtervolging van de troepen van Wintgens duurde vijf maanden, hoewel de zieke Duitse majoor zelf al in mei 1917 gevangen werd genomen. Maar reeds in mei 1917 ontruimden de Belgische troepen Tabora, volgens een afspraak met de Britten. De Force Publique controleerde wel nog de oostelijke oever van het Tanganyikameer en een strook tot aan het Victoriameer, met de bedoeling daar te blijven.

De Britten dachten er anders over. Door de verovering van Duits Oost-Afrika konden ze een oude droom realiseren: de spoorweg Caïro-Kaapstad, van het noorden tot het zuiden van Afrika, helemaal op Brits territorium. Die spoorweg (die er uiteindelijk nooit zou komen) moest tussen het Victoria- en het Tanganyikameer lopen. Dus wilden de Britten daar de baas worden. Op de vredesconferentie van Parijs, in 1919, probeerden de Belgen het veroverde gebied te behouden of – nog beter – te ruilen tegen ander gebied in Afrika: een stuk Angola aan de monding van de Congostroom, of delen van Uganda en Soedan.

Het pakte anders uit. De Belgische delegatie in Parijs vernam via de kranten dat de grote mogendheden beslist hadden om heel het voormalige Duits Oost-Afrika aan de Britten toe te wijzen, onder de vorm van een mandaatgebied van de Volkenbond. Na zware protesten mochten de Belgen dan toch een deel van hun veroveringen houden. Ruanda-Urundi werd een Belgisch mandaatgebied. Bovendien mochten goederen vanuit Congo zonder douanerechten via de Tanganyikaspoorweg worden vervoerd naar de Indische Oceaan.

Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo

#Rwanda #Burundi #BelgischeKoloniën