Johan Op De Beeck: Leopold II - Het Hele Verhaal (Klara Podcast Aflevering 2)

“ Om te slagen, moet men eerst durven!” Prins Leopold wordt senator van rechtswege op 9 april 1853, de dag van zijn achttiende verjaardag. Twee jaar later, op 29 december 1855 beklimt hij voor het eerst het spreekgestoelte om zich te mengen in een debat over een wetsontwerp betreffende de oprichting van een regelmatige stoomscheepvaartverbinding tussen België en de Levant. Hij houdt een vurig pleidooi.

Hij ziet de Levant als een nieuw afzetgebied wat betreft de handel in onder andere suiker, stoffen, wapens, spijkers en glas. Een directe stoomvaartverbinding met België zou die handel dan ook stimuleren. Tevens stelt hij vast dat het merk “België” nog onbekend was in het Oosten. Daarom pleit hij om het diplomatiek korps uit te breiden.

Leopold ziet het groots. Ook in eigen land is er nog veel ruimte voor verbetering. De grote Belgische steden hebben volgens hem alle belang bij bij de ontwikkeling van nationale kunstprojecten, imposante architectuur, grote parken en open ruimtes. Hij wil de stedelingen de mogelijkheid bieden om de geneugtes van het platteland te smaken, zonder dat de mensen daarvoor verre verplaatsingen hoeven te maken.

"Als God me een lang leven schenkt en me toelaat mijn taak uit te voeren, dan wordt Brussel een stad hors catégorie.”

Zijn stokpaardje blijft echter de economische vooruitgang in België. Er moet volgens hem geïnvesteerd worden in havens en spoorwegen die de exportmogelijkheden zouden verruimen. En het duurt niet lang meer of hij neemt in de senaat de volgende gewaagde woorden in de mond.

“Handelsposten en kolonies, mijne heren, hebben niet alleen de commerciële posities van de betrokken volkeren verstevigd; deze naties hebben hun grootsheid aan deze instellingen te danken.”

Om zijn kolonisatieplannen beter te kunnen vormgeven richt hij discreet een persoonlijke studiekring op. De spilfiguren daarvan zijn Adrien Goffinet, de militair Alexis Brialmont en de secretaris-generaal van Buitenlandse zaken Auguste Lambermont.

Op 18 februari 1858 bevalt Marie Henriette van een eerste kindje, Louise. Toch voelt hij een lichte ontgoocheling omdat er ‘slechts’ een meisje in de wieg ligt. De Belgische grondwet laat immers enkel mannen toe op de troon. Uiteindelijk wordt zijn wens verhoord wanneer op 12 juni 1859 een zoontje geboren wordt. Het krijgt ook de naam Leopold. Het kind is volgens Leopold een lelijke donder, groot en dik. Het jonge vaderschap belet Leopold niet om meer tijd in het buitenland door te brengen dan bij zijn gezin. Zijn vader, Leopold I, moet hem zelfs bevelen om terug naar huis te keren om de bevallig van zijn derde kind mee te maken. Uit zichzelf heeft de jonge Leopold hierin namelijk geen reden gezien om uit verre oorden terug te keren.

In mei 1859 wil Leopold I Frankrijk en Engeland steunen in de Tweede Opiumoorlog. Ook zijn zoon Leopold II is het idee genegen. Hij ziet meteen de economische voordelen die aan een mogelijke militaire deelname verbonden kunnen zijn. De regering vindt echter dat de Belgische neutraliteitspositie niet geschonden mag worden. Leopold beseft dat als hij een kolonie wil verwerven, hij eerst de publieke opinie moet kneden. Dat doet hij door samen met Alexis Brialmont een boek uit te brengen waarin ze hun standpunten trachten duidelijk te maken. ‘Complément de l’oeuvre de 1830’. Hun geprefereerde regio is niet Afrika maar China.

In maart 1860 maakt Leopold zijn zoveelste buitenlandse reis, naar Constantinopel, en dat tot grote ergernis van zijn vader Leopold I die al die vreemdsoortige expedities van zijn zoon maar niets vindt. Hij lijkt geen aandacht te hebben voor zijn kroost. Leopold vertoeft in Constantinopel het liefst in Westerse kringen. Vooral de manier waarop de Britse, Franse en Oostenrijkse diplomaten de Ottomanen bespelen vindt hij uitermate boeiend. Al het krediet dat hij Leopold voor zichzelf en zijn land bij de sultan heeft opgebouwd belandt in de vergeetput wanneer hij om geschenkjes begint te bedelen. Tuk als hij is op oosterse kostbaarheden ziet hij er geen been in om een bewerkt lederen zadel en een stel zilveren waterpijpen te vragen. Het is een schandaal dat zowel in de Engelse als Belgische pers terecht komt. Naar verluidt zou Leopold zelfs een met edelstenen ingelegde waterpijp gestolen hebben. Leopold I begint zich nu grote zorgen te maken over het karakter van zijn 25-jarige troonopvolger. In een brief aan zijn zoon maakt hij duidelijk dat de klok op 5 voor 12 staat.

Volg Johan Op De Beeck op Twitter: https://twitter.com/johanopdebeeck

Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo

Koop Boek: https://www.standaardboekhandel.be/p/leopold-ii-9789463962094

#JohanOpDeBeeck #LeopoldII #HetHeleVerhaal