Johan Op De Beeck: Leopold II - Het Hele Verhaal (Klara Podcast Aflevering 4)

De kersverse koning Leopold II is alles behalve een familieman. De sfeer op het koninklijk paleis is ‘ijselijk’. En er dienen zich nog meer familieproblemen aan...

Na de plooien te hebben glad gestreken met Napoleon III omdat zijn broer Philippe per se met een Pruisische kroonprinses wil trouwen moet hij zich ontfermen over het trieste lot van zijn zus Charlotte. Charlotte, keizerin van Mexico en echtgenote van Maximiliaan, loopt de Europese hoven af om steun te zoeken voor het neerslaan van de opstand in haar keizerrijk.

Ze vindt nergens gehoor, zelfs niet bij de Paus. Ze wordt langzaamaan gek en wordt opgesloten in het Italiaanse kasteel Marimare. Leopold stuurt zijn trouwe medewerker Goffinet en zijn echtgenote Marie-Henriette eropuit om Charlotte daar weg te halen.

Leopolds zoontje Elias wordt na een val in de vijver van het koninklijke domein doodziek. De angst om zijn zoon te verliezen laat Leopold niet meer los. In een brief aan zijn nicht Queen Victoria schrijft hij:
“Pardon, lieve nicht, voor deze brief, die in feite slechts een gezondheidsbulletin is. Vooral bekommerd om een gezondheid die mij zo dierbaar is, ben ik bijna niet bij machte om nog over iets anders te spreken.”

Een longontsteking in combinatie met een hartkwaal wordt het kind uiteindelijk fataal. Het sterft op 22 januari 1869 op 9-jarige leeftijd. Van nature al hard en kil, laat Leopold zich na dit verlies nog minder in met gevoelens. Hij wordt afstandelijk tegen zijn vrouw en kinderen. Het koningspaar groeit definitief uit elkaar, toch verwekken ze eind 1871 opnieuw een kind. Marie Henriette lijdt onder zijn nukkig en asociaal gedrag. Ze schrijft aan haar dochter…

“Laken wordt de betoverde Burg der Nibelungen. Niemand durft het nog te benaderen. “

Marie Henriette trekt zich meestal terug in Spa waar ze zich helemaal kan werpen op haar liefde voor paarden… en af toe ook een officier. Voor generaal Félix Chazal bijvoorbeeld. Tussen beiden komt het tot een bijwijlen stomende briefwisseling.

De toenemende oorlogsdreiging tussen Pruisen en Frankrijk maakt Leopold ongerust. In een brief aan Goffinet stelt hij de vraag of hij niet beter zou onderduiken en de schatkist in veiligheid brengen. Goffinet vindt dit een onzalig plan en wijst hem op zijn plichten. De spanning tussen Pruisen en Frankrijk neemt alsmaar toe. Ook Londen begint zich nu zorgen te maken over een mogelijke schending van het Belgische neutrale grondgebied door één van de twee partijen. De Engelse premier William Gladstone laat weten dat Engeland niet lijdzaam zal toekijken, mocht het zover komen.
In eigen land lijkt Leopold de enige die beseft hoe gevaarlijk de toestand is. Op 8 augustus spreekt hij het parlement streng toe.
“Het is niet de eerste maal dat België een gevaarlijke beproeving moet ondergaan. Maar nooit is de situatie zo ernstig geweest als vandaag! … Vrijheid, eer, het bestaan van het vaderland staan op het spel.”

Het gevaar wijkt wanneer op 1 en 2 september de Frans-Pruisische Oorlog beslecht wordt in de De Slag bij Sedan in het voordeel van de Pruisen. Toch blijft Leopold er bij de regering op aandringen om extra inspanningen te doen voor defensie. Hij wenst dat het lotelingensysteem wordt afgeschaft. In de plaats moet er een algemene dienstplicht komen. Eerste minister d’Anethan heeft er geen oren naar. Deze moet de koning erop wijzen dat extra militaire uitgaven de koning niet geliefd zullen maken bij de bevolking. Maar populariteit is niet iets waar de koning van wakker ligt.

“U spreekt over mijn populariteit, maar die is nu niet aan de orde en daarbij, mijn beste eerste minister, verklaar ik dat ik niet zal twijfelen tussen mijn plicht en mijn geliefdheid: een populariteit die steunt op het misleiden van een land omtrent zijn ware belangen zou zwaar wegen op mijn geweten en dat is een last die ik niet wil dragen.“

Volg Johan Op De Beeck op Twitter: https://twitter.com/johanopdebeeck

Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo

Koop Boek: https://www.standaardboekhandel.be/p/leopold-ii-9789463962094

#JohanOpDeBeeck #LeopoldII #HetHeleVerhaal